-
1 walczyć
(-ę, -ysz); vito fight; ( rywalizować) to compete; ( zmagać się) to struggle* * *ipf.1. ( bić się) fight (z kimś/czymś against sb/sth); walczyć do ostatniej kropli krwi l. do upadłego fight to the bitter end; walczyć na śmierć i życie fight to the death; walczyć o wolność/niepodległość fight for freedom/independence; walczyć w obronie ojczyzny fight for one's country; walczyć z wrogiem fight the enemy; walczyć zaciekle fight tooth and nail; walczyć jak lew fight like a lion; walczyć z kimś jego własną bronią fight fire with fire; walczyć z wiatrakami tilt at windmills.3. (z uczuciami, siłami natury) struggle, fight ( z czymś with sth); (z chorobą, pokusą, ze snem) fight off ( z czymś sth); ( ze łzami) fight back, suppress ( z czymś sth); walczyć z czasem (np. pracując nad czymś) work against the clock; walczyć z przeciwnościami grapple with difficulties; walczyć ze śmiercią be fighting with death.4. (= zabiegać o coś) (o pokój, o wzrost wydajności pracy) strive ( o coś for sth); walczyć o sprawę fight for a cause; walczyć o władzę struggle for power.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > walczyć
-
2 walcz|yć
impf vi 1. (w konflikcie zbrojnym, bezpośrednim starciu) [osoba, armia, państwo] to fight- walczyć na pięści to fight with one’s a. the fists- walczyć na miecze/noże to fight with swords/knives- walczyć mieczem/szablą to fight with a sword/sabre- walczyć przeciw(ko) komuś/czemuś to fight against sb/sth- walczyć z kimś o coś to fight with sb over sth- walczyć za ojczyznę a. w obronie ojczyzny to fight for one’s country- walczyć do końca a. do upadłego to fight to the bitter end- walczyli o odzyskanie niepodległości they fought for independence- walczące strony podpisały rozejm the belligerents a. belligerent states signed a truce- mój ojciec walczył w partyzantce my father was a guer(r)illa (fighter)- walczyła ze złodziejem she struggled with a thief- bracia walczyli o piłkę the brothers fought over a ball- walczył, żeby się uwolnić he struggled to free himself2. (przeciwstawiać się) to oppose vt (z kimś/czymś sb/sth); (rywalizować) to compete, to contend (o coś for sth)- robotnicy walczący z systemem/kierownictwem fabryki workers opposing the regime/the management of a factory- walczyli (między sobą) o władzę/o klientów they competed (with each other) for power/to win customers- walczące strony/partie nie przebierały w środkach the contending a. competing sides/parties were unscrupulous- walczyć na boisku/w finale/w wyścigach to compete on a pitch/in the final/in a race- walczyć na ringu to fight in the ring- walczyć o pierwsze miejsce/tytuł mistrza/złoty medal to compete for the first place/a championship/a gold medal- dwie drużyny walczące ze sobą w turnieju two teams competing against each other in a tournament4. (zmagać się) to struggle; to wrestle przen. (z czymś with sth); to battle (z czymś against sth)- walczyć z trudnościami/problemami/przeciwnościami to struggle a. grapple with difficulties/problems/against adversities- walczyć z chorobą to battle against an illness- walczyć ze snem a. z sennością to struggle to remain awake- walczyć ze śmiercią to be near to death, to be on the verge of death- przez lata walczyła z depresją she wrestled with depression for years5. (zabiegać) to stand up (o coś for sth); to struggle (o kogoś/coś for sb/sth)- walczyć o swoje prawa/prawa człowieka to stand up for one’s rights/human rights- narody walczące o pokój/demokrację nations struggling for peace/democracy- supermarkety muszą walczyć o klientów supermarkets have to compete for customers6. (mocować się) to wrestle, to struggle (z czymś with sth)- walczyć z zamkiem błyskawicznym to wrestle with a zip- walczyć z nieporęcznym kufrem to struggle with an unwieldy trunk■ ciekawość walczy w nim (o lepsze) z obawą curiosity and fear are competing to get the better of him- walczyć z wiatrakami to tilt at windmillsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > walcz|yć
-
3 o1
praep. 1. (wskazujące na temat) [rozmowa, rozmawiać, informacja, pogłoski] about- książka o kimś/czymś a book about a. on sb/sth- ustawa o pornografii the law on pornography- o czym jest ten film? what is the film about?- mówić/myśleć o kimś/czymś to talk/think about a. of sb/sth- dyskutować o czymś to discuss sth- zapytać o kogoś/coś to ask about sb/sth- zapytaj kogoś o godzinę/drogę ask somebody the time/way- zapytała go o cenę she asked him about the price- wiedzieć o kimś/czymś to know about sb/sth- nic mi o tym nie wiadomo I know nothing about it- nie zapomnij o jej urodzinach don’t forget (about) her birthday- nie miała pojęcia o poezji she knew nothing about poetry- co sądzisz o tej książce? what do you think of this book?- był przekonany o swojej racji he was convinced he was right- proces o zabójstwo a murder trial- oskarżony o zdradę stanu accused of high treason- martwić się o kogoś/coś to worry about sb/sth- gniewać się o coś to be angry a. cross GB about sth- być zazdrosnym o kogoś/coś to be jealous of sb/sth- o co masz do mnie żal? what have I done to upset you?2. (wskazujące na cel) for- prosić o coś to ask for sth- poproś go o kawałek chleba ask him for a piece of bread- poprosimy go o zmianę decyzji we’ll ask him to change the decision- chciałbym cię o coś poprosić I’d like to ask you something, there’s something I’d like to ask you- dbać o zęby/włosy to care for one’s teeth/hair- dbać o figurę to watch one’s figure a. weight- wystąpić o stypendium to apply for a grant/scholarship- zabiegać o poparcie to seek support- walczyć o przetrwanie to fight for survival- rywalizować o pierwsze miejsce to compete for first place- proszę o spokój! quiet, please!- pasażerów uprasza się o niepalenie passengers are kindly requested not to smoke3. (wskazujące na przedmiot sporu) about, over- kłótnia o coś a quarrel about a. over sth- wojna o granice a war over the borders- sprzeczać się o drobiazgi to quarrel over trifles4. (wskazujące na kontakt fizyczny) on, against- uderzyć głową/kolanem o coś to hit a. bang one’s head/knee on a. against sth- fale uderzały o skały the waves beat against the cliffs- odbijali piłkę o ścianę they were bouncing the ball against the wall- koła stukały o szyny the wheels clattered on the rails- rozerwał marynarkę o gwóźdź he tore his jacket on a nail- oparł drabinę o ścianę he leant the ladder against the wall5. (z określeniami czasu) at- o (godzinie) czwartej at four (o’clock)- o wpół do dziewiątej at half past eight- o świcie/zmroku at dawn/dusk- o północy at midnight- wstał o zwykłej godzinie he got up at his usual hour6. (z określeniami ilości, liczby) by- wzrosnąć/obniżyć się o 10% to rise/fall by 10 per cent- wzrost/spadek zatrudnienia o 2% a two per cent rise/fall a. drop in employment- o dwa centymetry dłuższy/krótszy two centimetres longer/shorter- o połowę krótszy/tańszy half the length/price- o dziesięć lat starszy/młodszy ten years older/younger- jest ode mnie wyższy o pół głowy he’s half a head taller than me- o wiele lepszy/większy far better/bigger- te buty są o dwa numery za duże these shoes are two sizes too big- mieszkamy o trzy domy dalej we live three houses further on a. down the road- wyprzedzał ich o trzy metry/sekundy he was three metres/seconds ahead of them- spóźniła się o godzinę she was an hour late- spałeś o godzinę dłużej ode mnie you slept an hour longer than me- może się pan pomylić o dziesięć lat your answer must be correct to within ten years7. książk. (określające cechę) with- dziewczyna o niebieskich oczach i jasnych włosach a girl with blue eyes and fair hair- mydło o zapachu cytryny lemon-scented soap- film o żywej akcji a well-paced film- koło o średnicy/promieniu metra a circle one metre in diameter/with a one-metre radius- odcinek drogi o długości ośmiu kilometrów an eight-kilometre stretch of the road8. (posługując się) chodzić o lasce to walk with a stick a. cane- poruszać się o kulach to walk on crutches- wstać o własnych siłach to get up on one’s own a. unaided- żyć o chlebie i wodzie to live on bread and waterThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o1
-
4 bić
1. (-ję, -jesz); vt1) ( człowieka) to beat, to hit; ( monety) perf; wy- to mint; ( rekord) perf; po- to beat; (zabijać: zwierzęta) perf; u- to slaughter ( o zegarze) perf wy-2) to strike2. vi(o człowieku: uderzać) to hit; ( o źródle) to gush; ( o dzwonach) to ring; ( o sercu) to beat, to poundbić głową w mur — (przen) to bang one's head against a brick wall
* * *ipf.1. (uderzać, aby sprawić ból) beat ( w coś sth, po czymś on/about sth); bić kogoś po twarzy/łapach/tyłku beat sb about the face/on the hands/on the behind; bij zabij! at them!3. (= uderzać, łomotać) to bang; bić pięścią w stół bang one's fist on the table; bić oklaski l. brawo clap loudly; bić w bęben bang a drum; bić w dzwon ring a bell; bić na alarm sound l. raise the alarm; bić skrzydłami ( o ptakach) beat one's wings; bić czołem l. bić pokłony bow and scrape; bić głową w mur to bang one's head against a brick wall.4. (o sercu, pulsie) beat; z bijącym sercem with beating heart; moje serce bije dla ciebie my heart beats for you.6. ( o liczniku) clock up, run.7. ( o broni palnej) (= strzelać, grzmieć) fire, bang, boom; (= trafiać) hit; niech cię kule biją I hope a bullet hits you; damn you!; go to hell!8. (= wydobywać się, tryskać) spring; biły na mnie siódme poty I broke into a cold sweat.9. (= zwyciężać, pokonywać) to beat.10. bić rekord break a record.11. ( w grze) (= pokonywać) beat, win; (= zdobywać) take, win, capture, seize; bić kartę beat a card; bić kartę atutem trump a card; bić piona/figurę take l. capture a pawn/a piece; bić kogoś na głowę beat sb into the ground.12. (= zabijać) kill, slaughter.13. (= tłoczyć, odciskać, drukować) coin, mint.14. (= ubijać, trzepać) ( jaja) beat, whisk; ( śmietanę) whip; ( masło) churn; bić pianę iron. go through the motions.ipf.1. ( zadawać sobie wzajemnie ciosy) fight.2. ( uderzać siebie samego) hit o.s. ( po czymś about sth, w coś on sth); bić się w piersi przen. to beat one's chest; bić się w cudze piersi put the blame on someone else.3. (= walczyć, spierać się) fight, battle (o kogoś/coś about l. over sb/sth, z kimś/czymś with l. against sb/sth, za kogoś/coś for sb/sth).4. bić się z myślami przen. fight with one's thoughts.5. (= pojedynkować się) duel (o kogoś/coś over sb/sth).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bić
-
5 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
6 bi|ć
impf (biję) Ⅰ vt 1. (zadawać ciosy) (ręką, kijem) to hit; (pięścią) to punch; (batem) to whip; (pasem) to beat- bić kogoś w twarz/po twarzy to punch/hit sb in the face- bić ile wlezie to beat a. knock the (living) daylights out of sb pot.- bić do upadłego to beat sb until he drops- bij, zabij! przest. charge!; up boys and at ’em! przest., pot. ⇒ zbić22. (zabijać) to slaughter, to kill [bydło, świnie]; to kill [muchy] ⇒ ubić 3. (wyciskać w metalu) to mint, to strike [monety]; to strike [medal]; (drukować) to strike off ⇒ wybić 4. (wbijać) to bang a. knock in [pale] ⇒ wbić 5. Kulin. to whip, to beat [krem, jajka] 6. (zwyciężać w walce) to beat, to defeat [wojsko, kraj] 7. (przewyższać) to beat, to outdo- bić na głowę kogoś/coś to beat sb/sth hands down pot., to knock spots off sb/sth GB pot.- ten lek bije wszystkie inne pod względem skuteczności działania in terms of effectiveness this medicine beats/outdoes all the others- ona bije męża inteligencją she outshines her husband in intelligence8. Gry (w kartach) to beat; (w szachach, warcabach) to take- bić króla asem to beat a king with an ace- dama bije waleta a queen beats a jack- w szachach nie można bić króla the king cannot be taken in chess ⇒ zbić2Ⅱ vi 1. (uderzać) to strike, to hit (czymś w coś sth with sth)- bić kilofem w skałę to strike (at) rock with a pickaxe- bić pięścią w stół to bang one’s fist on the table- biją w dzwony they’re ringing the bells, the bells are ringing- deszcz bije w okna the rain is beating against the windows- fale biją o brzeg the waves are beating against the shore- pies bił ogonem o ziemię the dog was beating its tail on a. against the ground- bić czołem przed kimś przen. to bow (down) to a. before sb, to make a low bow to sb2. (wydawać dźwięk) [dzwon] to ring (na coś for sth); [zegar] to strike- dzwony biją na mszę/na trwogę the bells are ringing for Mass/are ringing a tocsin daw.3. pot. [licznik] to run- zgaś światło, bo licznik bije turn the light out, you’re running up the meter4. (tętnić) to beat- puls chorego bije słabo the patient’s pulse is weak- ale mi bije serce! my heart’s really beating/racing!- dopóki mi serce bije w piersi as long as I have breath in my body a. as I draw breath5. (wydobywać się gwałtownie) [woda, źródło] to spurt, to gush; [ogień] to spout, to spurt; [zapach, blask] to be given off- fontanna bije wysoko the fountain spurts a. gushes high into the air- od lampy bije silny blask the lamp gives off an intense glare- alkohol za bardzo mu bije do głowy alcohol goes straight to his head6. (dać się zauważyć) z jego twarzy biła radość his face was radiant with joy- z jej postawy bije pewność siebie she exudes self-confidence7. Wojsk. (strzelać) to fire, to shoot (w coś/po czymś at sth); (z armat) to shell (w coś/po czymś sth)- działa biły przez cały dzień the cannons were firing all day (long)Ⅲ bić się 1. (uderzać samego siebie) to slap vt- z radości bił się dłońmi po udach he slapped his thighs with joy- bił się ogonem po bokach it beat its tail from side to side2. (uderzać jeden drugiego) to fight (z kimś o coś/kogoś with sb over sth/sb)- często bił się z kolegami he often got into fights with other children3. (walczyć podczas wojny) to fight (z kimś o coś with sb for sth)- bić się za ojczyznę to fight for one’s country4. Hist. (w pojedynku) to duel (z kimś o coś/kogoś with sb over sth/sb)- bić się na szable to duel with swords- bić się na pistolety to fight a duel with pistols■ bić brawo to clap, to applaud- bić brawo na stojąco to give a standing ovation- bić pokłony komuś (kłaniać się) to bow (down) to a. before sb, to make a low bow to sb; (korzyć się) to bow and scrape to sb pejor.; to kowtow to sb pot., pejor.- bić w kogoś/coś [mówca, krytyk] to hammer sb/sth pot., to slam sb/sth pot.; [sytuacja, zmiana] to hit, to hurt- nowe przepisy biją w drobnych przedsiębiorców the new regulations are hitting a. hurting small business(es)- bić w oczy przen. to strike a. hit sb- ich niekompetencja bije w oczy the first thing that strikes you is their incompetence- bić się z myślami to be in two minds, not to be able to make up one’s mind- nie wiem, co zrobić, biję się z myślami I don’t know what to do, I can’t make up my mindThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bi|ć
-
7 rę|ka
Ⅰ f ( Ipl rękami a. rękoma) 1. (dłoń) hand- spracowane ręce work-roughened a. work-worn hands- spocone/lepkie (od potu) ręce sweaty/sticky hands- ręce splamione krwią blood-stained hands- mieć coś w ręku to have sth in one’s hand- chwycić kogoś za rękę to take sb’s hand- wziąć kogoś za rękę to take sb by the hand- trzymać kogoś za rękę to hold sb by the hand- uścisnąć czyjąś rękę to shake sb’s hand- pocałować kogoś w rękę to kiss sb’s hand- chodzić/stawać na rękach to walk/stand on one’s hands- klaskać w ręce to clap one’s hands- oprzeć a. wesprzeć głowę na rękach to prop one’s head on one’s hands- siedział z brodą opartą na ręce he sat with his chin propped on his hand- podłożyć sobie ręce pod głowę to clasp one’s hands behind one’s head- podnieść rękę do góry to put up one’s hand (to answer the question)- posłać komuś ręką całusa to blow a kiss to sb- przekładać coś z ręki do ręki to shift sth from one hand to the other- skaleczyć sobie rękę a. skaleczyć się w rękę to cut one’s hand- skinąć na kogoś ręką to beckon sb- walić ręką w stół to bang the table with one’s fist- wsunąć ręce do kieszeni a. w kieszenie to slide one’s hands into one’s pockets- wyciągnąć a. wyjąć ręce z kieszeni to take one’s hands out of one’s pockets- załamywać ręce to wring one’s hands- zwinąć a. zacisnąć ręce w pięści to clench one’s fists- zakryć usta rękami to cup one’s hands around one’s mouth- złożyć ręce do modlitwy to fold one’s hands in prayer- doręczyć a. oddać coś komuś do rąk własnych to deliver sth to sb personally a. in person- wróżyć komuś z ręki to read sb’s palm- nałożenie rąk laying on of hands, imposition of hands2. (ramię) arm- machać rękami to wave one’s arms (about)- wywijać rękami to flail one’s arms- wykręcić komuś rękę to twist sb’s arm- rozkrzyżować ręce to spread out one’s arms- spleść a. skrzyżować ręce na piersiach to cross one’s arms over one’s chest a. in front of one’s chest- rozkładać bezradnie ręce to spread one’s arms helplessly- wziąć płaszcz na rękę to fling one’s coat over one’s arm- zarzucić komuś ręce na szyję to throw one’s arms around sb’s neck- wziąć kogoś pod rękę to link one’s arm through sb’s3. przen. fachowa/mistrzowska ręka the hand of an expert/master- brak rąk do pracy lack of manpower a. staffⅡ od ręki adv. on the spot- naprawić coś od ręki to fix a. repair sth on the spot- załatwił sprawę od ręki he settled the matter on the spot- rządy silnej ręki strong-arm government- rządzić krajem ciężką a. twardą a. żelazną ręką to rule the country with a heavy hand, to rule the country with a rod of iron- gołymi rękami with one’s bare hands- złapał pstrąga gołymi rękami he caught a trout with his bare hands- zamordowałby ją gołymi rękami he could’ve killed her with his bare hands- na własną rękę on one’s own initiative a. account, off one’s own bat- poszedł tam na własną rękę he went there on his own initiative- wiadomości z pierwszej ręki first-hand information, information straight from the horse’s mouth- towar/wiadomości z drugiej/trzeciej ręki second-hand/third-hand goods/news- kupić coś z drugiej ręki to buy sth second-hand- z pocałowaniem ręki pot. readily, willingly, eagerly- przyjął mój stary płaszcz z pocałowaniem ręki he was only too glad to take my old coat- z ręką na sercu frankly, to be frank, to tell the truth- ręka sprawiedliwości the long arm of the law- bronić się przed czymś rękami i nogami to resist sth with might and main- być komuś na rękę to suit sb- ich wizyta była jej nie na rękę their visit came at an awkward time for her- było to na rękę niektórym politykom it suited certain politicians- być pod ręką to be within reach- być w dobrych rękach to be in good hands- zostawiam cię w dobrych rękach I am leaving you in good hands- być czyjąś prawą ręką to be sb’s right hand- być w czyichś rękach to be in sb’s hands- wszystko jest w ich rękach everything is in their hands- ich los jest w naszych rękach their fate lies in our hands- być/stawać się narzędziem w czyichś rękach to be/become a tool in the hands of sb- dać a. zostawić komuś wolną rękę to give sb carte blanche; to give sb a free hand (co do czegoś in sth)- dać sobie rękę uciąć za kogoś/coś to stand by sb/sth through thick and thin- dałbym sobie rękę uciąć, że to jego widziałem w kinie I’d swear blind it was him I saw at the cinema- rozdawać coś hojną ręką to give sth out unstintingly a. lavishly- grać na cztery ręce to play (piano) duets- walczyć gołymi rękami to fight bare-fisted- iść z kimś ręka w rękę to go hand in hand with sb, to play ball with sb- przychodzić/wracać/odchodzić z gołymi a. pustymi a. próżnymi rękami to come/return/walk away empty-handed- przepraszam, że przychodzę z gołymi rękami so sorry I’m coming up empty-handed- przychodzić/wracać/odchodzić z pełnymi rękami to come/return/leave with one’s hands full, to not come/return/leave empty-handed- pójść komuś na rękę to accommodate sb, to meet sb half-way- jeść komuś z ręki to eat out of sb’s hand- będzie ci jadł z ręki you’ll have him in the palm of your hand- mieć długie ręce (kraść) to have light a. sticky a. itchy fingers; (umieć zaszkodzić) to be able to pull strings- mieć dobrą rękę do roślin to have green fingers- mieć dwie lewe ręce to be all (fingers and) thumbs- mieć dziurawe a. maślane a. gliniane ręce to be all (fingers and) thumbs, to be ham-fisted; to be cack-handed GB pot.- mieć fach w ręku a. mieć w ręku kawałek chleba to have a trade to fall back on- mieć lekką rękę do robienia czegoś to be clever at doing sth- mieć lekką rękę do wydawania pieniędzy to be open-handed, to be reckless in spending money- mieć mocną rękę (energicznie kierować) to have a firm hand; (postępować bezwzględnie) to act firmly- mieć złote ręce to be handy (with one’s fingers)- mieć pełne ręce roboty to have one’s hands full- mieć szczęśliwą rękę do czegoś a. w czymś to be lucky at sth, to be successful at sth- mieć rozwiązane ręce to have a free hand- mieć związane a. skrępowane ręce to have one’s hands tied- mam związane ręce my hands are tied- mieć wszystkie atuty w ręku to hold all the aces- nawinąć się komuś pod rękę pot. to come sb’s way- nie mieć o co rąk zaczepić pot. to be jobless- nie móc ruszyć (ani) ręką, ani nogą pot. to be dead on one’s feet pot., to be worn to a frazzle pot.- nosić kogoś na rękach to think the world of sb, to dote on sb- oddać a. ofiarować komuś rękę to give sb one’s hand in marriage- prosić/ubiegać się/starać się o czyjąś rękę to ask sb’s hand in marriage, to seek sb’s hand- odmówić komuś ręki a. odtrącić czyjąś rękę to refuse to marry sb- odmówiła mu ręki he had been refused her hand- opuścić ręce to give in- nie opuszczaj rąk never say die- zginąć z czyjejś ręki a. z czyichś rąk to die at the hands of sb- patrzeć komuś na ręce to keep an eye on sb- podać komuś a. wyciągnąć do kogoś rękę to offer a. to extend a. to lend a helping hand to sb- możemy sobie podać ręce we are in the same boat; welcome to the club- podnieść rękę na kogoś to raise one’s hand to hit sb, to lift a hand to hit sb- przechodzić przez czyjeś ręce to go a. pass through sb’s hands- przechodzić a. wędrować z rąk do rąk (zmieniać właścicieli) to change hands; (być podawanym) to be passed a. handed round- przemawiać do czyjejś ręki to give sb a backhander- przyjąć kogoś/coś z otwartymi rękami to welcome sb/sth with open arms- przykładać rękę do czegoś to have a hand in sth- robić coś lekką ręką (bez wysiłku) to take sth in one’s stride; (bez zastanowienia) to do sth recklessly, to do sth light-heartedly- siedzieć/czekać z założonymi rękami to stand idly- składać coś w czyjeś ręce to place sth in sb’s able hands- trzymać rękę na pulsie (czegoś) to have one’s finger on the pulse (of sth)- umywać ręce to wash one’s hands- urabiać sobie ręce po łokcie to work one’s fingers to the bone- wpaść w niepowołane ręce to fall into the wrong hands- wyciągnąć rękę do zgody to hold out the olive branch, to make an offer of reconciliation- wyjść z czegoś obronną ręką to come away (completely) unscathed from sth- z najgorszych tarapatów wychodził obronną ręką he would emerge from the worst predicaments unscathed- wytrącić komuś broń z ręki to cut the ground from under sb’s feet- wziąć sprawę w swoje a. we własne ręce to take a matter into one’s own hands- zacierać ręce to rub one’s hands (with satisfaction)- złapać kogoś za rękę to catch sb red-handed a. in the act- żyć z pracy własnych rąk to earn a living- ręka rękę myje (noga nogę wspiera) you scratch my back and I’ll scratch yours- ręce (mi) opadają (na myśl o…) my heart fails (at the thought of…)- ręka mnie/ją świerzbi my/her hand is itching- ręka mnie świerzbi, żeby im wygarbować skórę my hand is itching to give them a good hiding- jak a. jakby ręką odjął as if by magic- migrena mi przeszła, jakby ręką odjął my migraine disappeared a. vanished as if by magic- w twoje/wasze/pana ręce! przest. here’s to you!- ręce przy sobie! (keep your) hands off!- ręce przy sobie, bo będę strzelał! hands off or I’ll shoot you!- niech ręka boska broni! God forbid!- ręka, noga, mózg na ścianie! żart. (jako groźba) watch out or there’ll be murder! a. or I’ll blow your brains out a. or I’ll give you the worksThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rę|ka
-
8 zmaga|ć się
impf v refl. książk. 1. (siłować się) [walczący] to wrestle, to grapple (z kimś with sb) 2. (w rywalizacji) [sportowcy, zawodnicy] to compete; (w sporze) [dyskutanci, politycy] to struggle- sportowcy zmagający się na bieżni athletes striving against each other on the track- premier zmaga się z opozycją w kwestii reformy podatkowej the prime minister is struggling with the opposition over a tax reform3. (borykać się) (z trudnościami, przeciwnościmi) to wrestle, to grapple (z czymś with sth); (z chorobą, słabością) to battle (z czymś against sth)- od miesięcy zmaga się z rakiem for months he’s been battling against cancer4. (szarpać się) to struggle (z czymś with sth) 5. (walczyć) [zjawiska, siły, dążenia, przekonania] to be in conflict, to conflictThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zmaga|ć się
-
9 prześcigać
impf ⇒ prześcignąć* * *prześcigać kogoś w czymś (przen) — to beat sb at sth
* * *ipf.1. (= wyprzedzać) (np. samochodem) overtake; (= zostawiać w tyle) (np. w biegu) outpace.2. (= przewyższać) outdo.ipf.(= walczyć o prymat) compete each other ( w czymś in sth); prześcigać się w komplementach/uprzejmościach ( wzajemnych) exchange complements/courtesies.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prześcigać
-
10 szarpać
1. (-pię, -piesz); vt 2. vi; perf -pnąćszarpać kogoś za włosy/rękaw — to pull sb's hair/sleeve
szarpać (zszarpać perf) komuś nerwy — to fray sb's nerves
* * *ipf.1. (= pociągać gwałtownie) pull, tug, twitch ( za coś at sth); jerk, tweak ( sth); ( strunę) pick, pluck.2. ( rwać) tear ( sth) (up) ( na kawałki into pieces); ( o psie) (= łapać zębami, podrzucać) worry ( sth).ipf.1. (= wyrywać się, wierzgać, robić gwałtowne ruchy) flinch (back); struggle ( z czymś with l. against sth); ( o koniu) buck.2. (= walczyć chaotycznie) struggle, tussle (z kimś/czymś with sb/sth).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > szarpać
-
11 gry|źć
impf (gryzę, gryziesz, gryzł, gryzła, gryźli) Ⅰ vt 1. (zaciskać zęby na czymś) to bite (into); (żuć) to chew [chleb, mięso]; [pies] to gnaw (on) [kość]- koń gryzie wędzidło the horse is champing on the bit- bolący ząb utrudnia mi gryzienie my aching tooth makes biting difficult- gryźć palce z bólu to bite one’s fingers in pain- gryźć wargi ze zdenerwowania to bite one’s lip nervously2. (zadawać rany) [pies, komar] to bite- gryźć kogoś w rękę to bite sb’s hand- czy ten pies gryzie? does this dog bite?- komary strasznie gryzą (nas) po nogach the mosquitoes are biting our legs horribly- usiądź koło niej, przecież ona nie gryzie przen. you can sit next to her, she doesn’t bite3. (podrażniać) [dym] to sting; [materiał, sweter] to itch- dym gryzł nas w oczy the smoke stung our eyes- wełniana bluzka mnie gryzie this woollen shirt itches4. (niepokoić) [uczucie, tęsknota] to nag (at)- sumienie go gryzie his conscience is bothering him- co cię gryzie? what’s eating you?- gryzie mnie, że ojciec nie rozumie moich problemów it bothers a. irritates me that (my) father doesn’t understand my problemsⅡ gryźć się 1. (walczyć) [psy] to bite each other- psy gryzły się na podwórku the dogs were biting each other in the yard2. (kłócić się) to bicker- gryzą się ze a. między sobą they are bickering with each other a. amongst themselves3. (nie pasować do siebie) [elementy] to clash- kolory się gryzą the colours clash4. (martwić się) to fret (czymś over sth)- gryźć się utratą pracy to fret over the loss of a job■ gryźć ściany pot. to go hungryThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gry|źć
-
12 łam|ać
impf (łamię) Ⅰ vt 1. (kruszyć) to break [gałąź, chleb]; to break, to fracture [kość, kończynę]- setki narciarzy łamią nogi na nartach hundreds of skiers break a. fracture their legs (when) skiing- łamać komuś karierę przen. to ruin a. wreck sb’s career- łamać komuś życie przen. to ruin sb’s life- łamać opór wroga to break a. wear down the enemy’s resistance ⇒ złamać3. (naruszać) to break, to violate [umowę, traktat, przepisy, prawo]; to break, to infringe [przepisy drogowe]- łamać obietnicę to break a. go back on a promise- łamanie norm współżycia społecznego violating social norms ⇒ złamać4. przen. to break [osobę]- przesłuchanie łamało najsilniejszych the toughest broke down a. cracked under interrogation ⇒ złamać5. (odczytywać) to break, to crack [szyfr, kod]- łamać szyfr/kod nieprzyjaciela to break the enemy’s cipher/code ⇒ złamać6. Druk. to make up [książkę, gazetę] ⇒ złamać Ⅱ łamać się 1. (dzielić się) to share 2. (zginać się, pękać) [drzewa, lód] to break, to crack; [kość] to break, to fracture- łamać się pod ciężarem owoców (uginać się) to bend a. sag under the weight of the fruit; (pękać) to break a. snap under the weight of the fruit ⇒ załamać się3. przen. (odbijać się) to be reflected- odbicie drzewa łamało się w wodzie the reflection of the tree was broken by ripples in the water- w kroplach rosy łamały się promienie słońca the sun’s rays reflected off the dewdrops- fale łamały się o brzeg the waves were breaking against the shore ⇒ załamywać się4. przen. [osoba] to give up- łamać się pod naciskiem trudności to break (down) a. crack under the strain- nie łam się, wszystko będzie dobrze! don’t worry, everything’s going to be all right! ⇒ załamać się5. pot. (wahać się) to dither; to dilly-dally pot.- powoli łamał się he was beginning to bend ⇒ złamać się6. przen. (walczyć) to struggle, to wrestle, to grapple- łamać się ze sobą to wrestle with one’s conscience- łamać się z przeciwnościami losu to struggle against adversity■ łamać sobie głowę (nad czymś) pot. to rack one’s brains a. to puzzle (over sth)- łamać sobie język pot. to twist one’s tongue- łamię sobie język na francuskich wyrażeniach I have trouble getting my tongue (a)round French phrases- łamać szeregi to break ranks- łamać zęby na czymś pot. to find sth a tough a. hard nut to crack, to find sth heavy going- głos się mu/jej łamie his/her voice breaks- ze wzruszenia łamał mu się głos his voice quivered a. faltered (with emotion)- mówić łamiącym się głosem to speak in a faltering voice- łamie mnie w kościach pot. my bones are aching- łamie mnie w krzyżu pot. my back is killing meThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > łam|ać
-
13 bez
Ⅰ m (G beżu) beige Ⅱ adj. inv. beige* * *I bzu; bzy; loc sg bzie; m II prepbez końca — ( dyskusja) endless, interminable; ( dyskutować) endlessly, interminably
* * *I.bez1mibz- bot. lilac ( Syringa vulgaris); czarny bez bot. elder ( Sambucus nigra); gałązka bzu lilac twig.II.bez2prep.+ Gen. without; bez narażania się na niebezpieczeństwo without risk; i bez tego trwonisz dosyć pieniędzy you're wasting lots of money anyway; niebo bez chmur cloudless sky; bez bajerów ( o sprzęcie) no-frills; bez ceregieli (walczyć, dyskutować) with the gloves off; być bez grosza be broke, be penniless; bez końca endlessly; bez mała almost, (very) nearly; bez cienia wątpliwości without a shadow of a doubt; pozostawać bez echa meet no response; robić coś bez głowy do sth thoughtlessly; bez przyszłości with no future; finished; bez ładu i składu without rhyme or reason; bez miary, bez granic without restraint, knowing no limits; mówić bez ogródek be explicit ( o czymś about sth); mówiąc bez ogródek to put it bluntly; być bez pamięci zakochanym be head over heels in love; bez perspektyw dead-end; bez płaczu without tears; bez porównania lepszy certainly better; bez precedensu without precedent; bez przerwy continuously, without a break; bez reszty utterly; hook, line and sinker; bez różnicy no difference; bez słowa without a word; bez śladu without a trace; tylko bez świntuszenia keep it clean; bez tchu breathless; bez urazy no hard feelings; bez ustanku without cease, ceaselessly; bez wyjątku bar none, without exception; bez wyjścia ( o sytuacji) inextricable; bez wysiłku effortlessly; bez wytchnienia without a pause; bez zająknienia glibly; bez zarzutu irreproachable, flawless; bez znaczenia of no/little account; bez zwłoki promptly; bez żadnych ale no buts; ujść bez kary get away; nie ma dymu bez ognia there's no smoke without fire; bez pracy nie ma kołaczy no pain, no gain; nie ma róży bez kolców there's no rose without a thorn; wejść bez pukania enter without knocking; bez pożegnania without saying goodbye; zrobić/wziąć coś bez pytania do/take sth without asking; bez wątpienia undoubtedly, doubtless, no doubt; nie bez kozery not without a reason, with a good reason; bez paniki don't panic; take it easy; tylko bez kawałów, głupich niespodzianek no tricks, don't try anything funny; herbata, kawa bez cukru tea, coffee without sugar.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bez
-
14 dochodzić
(-chodzę, -chodzisz); imp -chodź; - jść; vi dochodzić (do) (+gen) — to reach; ( o liście) to arrive; ( sięgać) to reach (as far as), (o dźwięku, zapachu) to comedochodzi pierwsza/północ — it's almost one o'clock/midnight
dochodzić do siebie (po chorobie) — to recover; ( odzyskiwać przytomność) to come round
doszło do bójki/wypadku — there was a fight/ an accident
doszło do tego, że... — things came to such a point that...
dochodzić swoich praw — to assert lub claim one's rights
dochodzić prawdy — to seek lub search for the truth
* * *ipf.1. (= docierać) arrive; dochodzić do kogoś/gdzieś reach sb/sth; paczka jeszcze nie doszła the parcel hasn't arrived yet; czy doszedł do ciebie mój list? did you get my letter?; dojść do adresata ( o przesyłce) reach its destination l. recipient; pociąg tam nie dochodzi pot. trains don't go there.2. (= osiągać) reach; dochodzić do pięćdziesiątki be approaching fifty; dochodzi północ/ósma it's almost midnight/eight, it's getting on for midnight/eight, it's coming up on midnight/eight.3. (= uzyskiwać) dochodzić do zdrowia be getting better, turn the corner; dojść do głosu take one's turn (to speak); dochodzić do porozumienia come to an agreement, reach agreement; (nie mogłem) dojść z nim do ładu (I couldn't) connect with him; dochodzić do siebie (= odzyskiwać pełnię sił, równowagę) pull l. get o.s. together, get over it; (= odzyskiwać przytomność) come round l. to, snap out of it; dochodzić do siebie po czymś get over sth; dojść do skutku (= odbyć się) take place, go ahead; (= zakończyć się sukcesem) work out; nie dojść do skutku fall through.4. nieos. doszło do czegoś ( zdarzenia) there was sth, sth happened; doszło do wypadku there was an accident, an accident happened; doszło do rękoczynów it came to blows; jak do tego doszło? how did this l. it happen?5. (= przybywać do kompletu) be added; pamiętaj, że dojdą jeszcze dodatkowe zajęcia don't forget new classes will be added; dojdzie nam dodatkowa godzina we'll have an extra hour.6. (= dociekać) seek; pursue; search for; dochodzić prawdy search for the truth, seek the truth; dochodzić krzywdy seek compensation.7. (= walczyć o) fight for; dochodzić swoich praw fight for one's rights; dojść do władzy rise to power; dochodzić czegoś na drodze sądowej fight for sth in court.8. (= rozumować) dochodzić do przekonania/wniosku reach a conviction/conclusion; dochodzić do sedna sprawy get to the heart of the matter; dojść po nitce do kłębka przen. follow the thread to the end.9. (o roślinach, owocach) (= dojrzewać) mature, ripen.10. ( o potrawach) (= dogotowywać się) be almost done; (= dogotować się) be done.11. pot. (= przylegać) fit tight; okna nie dochodzą windows won't close properly, windows are not tight.12. myśl. ( zwierzynę) approach.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dochodzić
-
15 mierzyć
(-ę, -ysz); perf z-; vt( dokonywać pomiaru) to measurewysoko mierzyć — (przen) to aim high
* * *ipf.1. (= odmierzać) measure (out).2. (= liczyć sobie) measure; korytarz mierzy dwa metry szerokości the corridor measures two meters across.3. przen. mierzyć kogoś wzrokiem eye sb; mierzyć kogoś własną miarą measure sb by one's own yardstick.4. (= przymierzać) try ( sth) on.5. (= celować) aim, take aim (do kogoś/czegoś l. w kogoś/coś at sb/sth); mierzyć do kogoś z pistoletu aim l. point a gun at sb; wysoko mierzyć przen. aim high.ipf.1. ( sprawdzać swój wzrost) check one's height.2. mierzyć się wzrokiem eye each other.3. lit. mierzyć się z kimś measure one's strength with l. against sb; (= walczyć) measure swords with sb.4. lit. mierzyć się z czymś cope with sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mierzyć
-
16 strona
strona czynna/bierna — JĘZ active/passive voice
po lewej/prawej stronie — on the left/right(-hand) side
strona zewnętrzna/wewnętrzna — the outside/inside
na lewej stronie — ( ubranie) inside out
z drugiej strony — ( z drugiego końca) from the opposite direction
z jednej strony..., z drugiej strony... — on (the) one hand..., on the other hand...
to jej słaba/mocna strona — it's her weak/strong point
bilet w jedną stronę/w obie strony — single/return ticket (BRIT), one-way/round-trip ticket (US)
druga strona — ( odwrotna) the reverse (side)
* * *f.1. (= bok; skraj; aspekt) side; strona „ma” ekon. credit side; strona „winien” ekon. debit side; z jednej strony..., z drugiej strony... on (the) one hand..., on the other hand...; przejść na drugą stronę ulicy cross the street; pod drugiej stronie ulicy across the street; po prawej/lewej stronie on the right/left (hand side); racja jest po twojej stronie you're right; mieć kogoś po swojej stronie have sb on one's side; być po czyjejś stronie be on sb's side, side with sb; stanąć po czyjejś stronie take sides with sb; przejść na czyjąś stronę come over to sb's side, take one's stand at sb's side; przejść na stronę wroga defect to the enemy; przeciągnąć kogoś na swoją stonę gain sb over; walczyć po czyjejś stronie fight on the side of sb, fight side by side with sb; z mojej strony on l. for my part; to ładnie z twojej strony it is kind of you; druga strona medalu the other side of the coin; pomoc finansowa ze strony rodziców financial help on the part of one's parents; krewny ze strony matki a relative from one's mother's side; poszli każdy w swoją stronę everybody went his/her own way; włożyć sweter na lewą stronę put on the sweater inside out; po lewej stronie znajduje się pomnik... on our left we l. you can see the monument of...; patrzył w moją stronę he was looking my way; rozważyć coś ze wszystkich stron consider sth in all its aspects; pokazać się z najlepszej strony put one's best leg forward; nie należy oczekiwać pomocy z tej strony there's no help to be looked for in that quarter; cztery strony świata the four cardinal points; rozglądać się na wszystkie strony look around; rozjechać się w różne strony set off in different directions; pójść na stronę go to the restroom l. toilet; z której strony wieje wiatr? which way is the wind from?; wziąć kogoś na stronę take sb aside; strona równania mat. member l. side of an equation.2. (np. książki) page; strona domowa l. główna komp. home page; strona internetowa web page; strona tytułowa title page.3. ( cecha) aspect, angle, bearing; jasne i ciemne strony życia the rough and the smooth; znać czyjeś dobre l. złe strony know the length of sb's foot; tłumaczenie nie jest moją mocną stroną translation is not one of my strong points; ta praca ma też swoje dobre/złe strony there are also good/bad aspects of this job; znać kogoś z dobrej strony know the good side of sb.4. (okolica, kraj) parts; neighborhood; Br. neighbourhood; nie znam tych stron I don't know these parts; z jakich stron pani pochodzi where(abouts) do you come from?; to są moje rodzinne strony this is my homeland, that's where I come from; tęsknię do stron ojczystych I miss my homeland.5. (= uczestnik sporu) party; walczące strony the warring parties; te propozycje nie mogą być zaakceptowane przez stronę polską these proposals cannot be accepted by the Polish delegation.6. prawn. party; być stroną w czymś be a party to sth; nakłonić strony do ugody persuade the parties to reach an amicable agreement; pełnomocnik strony a party's attorney(-in-fact); wysokie układające się strony the high contracting parties.7. gram. voice; strona bierna passice voice, the passive; strona czynna active voice, the active; strona zwrotna the reflexive, middle voice.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > strona
-
17 pierwszeństw|o
n sgt 1. (prawo przed innymi) priority, precedence- mieć pierwszeństwo przed kimś/czymś to have priority a. precedence over sb/sth- przyznać komuś/czemuś pierwszeństwo to give precedence a. priority to sb/sth- starsi mają pierwszeństwo age before beauty- panie mają pierwszeństwo! ladies first!2. Aut. pierwszeństwo przejazdu (the) right of way- mieć pierwszeństwo to have right of way- masz pierwszeństwo it’s your right of way- kto ma pierwszeństwo na tym skrzyżowaniu/na rondzie? who has right of way at this junction/on a roundabout?- dać komuś pierwszeństwo przejazdu to give way to sb GB, to yield to sb US- wymusić pierwszeństwo przejazdu (na kimś) not to give right of way (to sb)- znak „ustąp pierwszeństwa” ‘give way’ sign■ palma pierwszeństwa the palm- zdobyć palmę pierwszeństwa to bear a. carry off the palm- dzierżyć palmę pierwszeństwa to bear the palm- przyznać komuś palmę pierwszeństwa to award the palm to sb- walczyć o palmę pierwszeństwa to vie for the palmThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pierwszeństw|o
-
18 sił|ować się
impf v refl. 1. (walczyć) to wrestle, to struggle (z kimś with sb)- siłować się z kimś na rękę to arm-wrestle with sb2. przen. (zmagać się) to wrestle (z czymś with sth)- siłowała się z puszką groszku she wrestled with a can of peasThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sił|ować się
-
19 za
1. prep + inst1) (z tyłu, poza) behindza drzwiami/domem — behind the door/house
2) (w kolejności, następstwie) after3) (przyczyna czynności) for2. prep + acc1) (na tył, poza) behind2)chwytać (chwycić pf) kogoś za rękę — to grab sb's hand
3) (cel działania) forwznosić (wznieść pf) toast za czyjeś powodzenia — to drink (a toast) to sb's success
4) (= po jakimś czasie) in5) (wymieniając na) forza to, że dałaś mi wykształcenie — in return for giving me my education
6) (zastępując) in place of3. adv1) (= zbytnio) tooza wcześnie/szybko — too early/quickly
za dużo — too much/many
2)co za film! — what a film!
См. также в других словарях:
walczyć — z wiatrakami a) «zmagać się z urojonymi przeciwnikami»: (...) ciągle walczysz z wiatrakami, wszędzie węszysz jakiś spisek... Roz bezp 1997. b) «próbować bezskutecznie zahamować jakiś nieodwracalny lub żywiołowy proces»: Nie byłem partyjny,… … Słownik frazeologiczny
walczyć — ndk VIb, walczyćczę, walczyćczysz, walcz, walczyćczył 1. «toczyć walkę, brać udział w walce, w bitwie, w wojnie; bić się» Walczyć dzielnie, mężnie, bohatersko, zaciekle, zażarcie. Walczyć jak lew. Walczyć do końca, do upadłego, do ostatniego tchu … Słownik języka polskiego
wiatrak — m III, D. a, N. wiatrakkiem; lm M. i 1. «drewniany młyn dawnego typu, mający czteroramienne skrzydła napędzane siłą wiatru, poruszające urządzenia do przemiału ziarna» Drewniany wiatrak. Skrzydła wiatraka. ◊ Walczyć z wiatrakami «walczyć z czymś… … Słownik języka polskiego
łamać się — I – złamać się {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} pękać, rozpadać się na dwie lub więcej części pod wpływem nacisku, uderzenia itp.; być łamanym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Lód łamie się pod ciężarem sań. Gałąź złamała… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
zmagać się — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, zmagać sięam się, zmagać sięa się, zmagać sięają się {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} walczyć wręcz z kimś; mocować się, bić się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zapaśnicy zmagający się ze… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
bezkompromisowo — przysłów. od bezkompromisowy Walczyć z czymś bezkompromisowo … Słownik języka polskiego
zwalczać — ndk I, zwalczaćam, zwalczaćasz, zwalczaćają, zwalczaćaj, zwalczaćał, zwalczaćany zwalczyć dk VIb, zwalczaćczę, zwalczaćczysz, zwalcz, zwalczaćczył, zwalczaćczony «walcząc występować przeciw komuś, czemuś; dążyć do pokonania, przezwyciężenia,… … Słownik języka polskiego
strona — ż IV, CMs. stronanie; lm D. stronaon 1. «każda z powierzchni ograniczających jakąś bryłę; prawy albo lewy bok czegoś, brzeg, ściana, krawędź czegoś; przestrzeń, miejsce na krawędzi czegoś, np. drogi, rzeki» Południowa, północna, wschodnia,… … Słownik języka polskiego
ząb — 1. Bronić się, bronić kogoś, czegoś zębami i pazurami «bronić się, bronić kogoś, czegoś, walczyć o kogoś, o coś z zaciekłością, z pasją, nie licząc się z niczym»: Mojej odrębności (czyli wyższości) bronić będę zębami i pazurami. J. Błoński, Forma … Słownik frazeologiczny
głowa — 1. Alkohol, wino, piwo itp. szumi komuś w głowie «ktoś jest oszołomiony po wypiciu alkoholu, wina, piwa itp.»: Długo nie mogę zasnąć, w głowie szumi mi piwo, pocałunki puchną na wargach, a policzek pali ze wstydu. Z. Kruszyński, Na lądach. 2.… … Słownik frazeologiczny
iść — ndk, idę, idziesz, idź, szedł, szła, szli 1. «przenosić się z miejsca na miejsce, posuwać się stawiając kroki; stąpać, kroczyć; w pochodzie: maszerować» Iść pieszo, piechotą, na piechotę. Iść na palcach. Iść ostrożnie, pewnie, śmiało. Iść na… … Słownik języka polskiego